فهرست مطالب

نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 66 (آبان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/09/13
  • تعداد عناوین: 12
|
  • محمدعلی قادری * صفحات 1-10

    «تجری»، اجمالا به حالتی گفته می شود که مکلف با علم و اختیار، اقدام به جرم و گناه کند، ولی پس از اجرایی شدن مقصودش، عدم تطابق فعل و نتیجه با نیت فاعل، کشف می شود؛ در نتیجه او فعلی را مرتکب شده که جرم و گناه نبوده است. موضوع تجری از موضوعات مهم در علم حقوق و اصول فقه می باشد. لیکن با عنایت به چند وجهی بودن این بحث، در باب این که ذیل مسایل و موضوعات کدام علم، قرار گیرد، اختلافاتی در دیدگاه علماء دیده می شود، هرچند غالبا در علم اصول فقه مورد بررسی قرار گرفته است. این موضوع از آن جهت اهمیت پیدا می کند که بعضا نگاه حقوقی و بنیادی به مسایل اخلاقی یا کلامی و بالعکس، موجب کسب نتایج ناصحیح می گردد. لذا اهمیت دارد که هر موضوعی با رویکرد صحیح مورد ارزیابی قرار گیرد و از منظر تخصص علمی مرتبط، واکاوی شود. در این پژوهش که به شیوه توصیفی-تحلیل صورت گرفته، ضمن تبیین ابعاد موضوع «تجری» به این دست یافتیم که: هرچند، این موضوع از منظر حرمت و عدم آن، فقهی یا قواعد فقهی است لیکن از جنبه شمول اطلاقات ادله ی حرمت بر «تجری» در جایگاه علم اصول است. از باب استحقاق عقاب متجری نیز گرچه ظواهر بر کلامی بودن بحث دلالت دارد، لیکن مطابق با ادله ی ارایه شده، موضوع کلامی نیست و در باب علم اصول فقه مطرح می شود؛ لیکن موضوع قبح «تجری» از مباحث کلامی است.

    کلیدواژگان: تجری، حقوق، فقه، قواعد فقه، کلام، ماهیت علم، موضوع علم
  • رحمت الله دادور *، مریم حبیبی فتح آبادی، نیلوفر دادور صفحات 11-22

    این تحقیق با هدف شناخت رابطه ی بین سرمایه اجتماعی فرهنگیان زن شهر بافت با سبک زندگی اسلامی آنان به بررسی این مهم می پردازد. مولفه های سرمایه اجتماعی که در این تحقیق مورد بررسی قرارگرفتند، عبارتند از: اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعاملات اجتماعی و عزت نفس. جامعه آماری این تحقیق، کلیه فرهنگیان زن شهر بافت (800 نفر) بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و فرمول کوکران ، 300 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پژوهش از نوع همبستگی و جهت گردآوری داده ها، از پرسشنامه استفاده شد. روش های آماری مورد استفاده برای توصیف و تفسیر داده ها، شامل توزیع فراوانی و درصد گیری و همچنین ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس می باشد. یافته ها نشان داد ضریب همبستگی پیرسون در مورد تعاملات اجتماعی (039/0)، مشارکت اجتماعی (0946/0)، اعتماد اجتماعی (000/0) و عزت نفس (000/0) محاسبه شده، که این اعداد نشان دهنده وجود رابطه ی بین این متغیرها و سبک زندگی اسلامی فرهنگیان زن می باشند. همچنین، به علت مثبت شدن نتایج، رابطه مستقیم و مثبت است.

    کلیدواژگان: اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعاملات اجتماعی، عزت نفس، سبک زندگی اسلامی
  • زهرا کوهستانی سینی، سمیه سرابندی مقدم، هما خالق زاده * صفحات 23-33

    هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر یک شیوه نوآورانه تدریس تربیت بدنی در شرایط کمبود امکانات ورزشی برای رسیدن به بهترین نتایج و اهداف آموزشی بود. پژوهش حاضر به صورت نیمه تجربی و با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه شاهد انجام شد. 20 دانش آموز دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان گلهبار به صورت هدفمند در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند (هر گروه 10 نفر). گروه آزمایش در 8 هفته مداخله بوسیله ی روش تدریس نوآورانه شرکت کردند و گروه شاهد در برنامه های عادی تربیت بدنی که پیش از این اجرا می شد شرکت کردند. قبل و بعد از دوره، اندازه گیری ها انجام شد. عملکرد تنفس از طریق تست تعداد تنفس در یک دقیقه و آزمون حبس نفس در وضعیت دم و بازدم کامل بر حسب ثانیه، انعطاف پذیری از طریق تست نشستن و رسیدن به صندلی، استقامت عضلانی میان تنه از طریق آزمون درازو نشست در یک دقیقه، استقامت قلبی تنفسی با استفاده از آزمون دوی 540 متر، قدرت عضلانی اندام تحتانی و فوقانی نیز به ترتیب از طریق تست نشستن و برخاست روی صندلی و تست حلقه بازو، تعادل ایستا و پویا به ترتیب از طریق تست لک لک و آزمون تعادلی وای و همچنین ویژگی های شناختی و عاطفی به ترتیب از طریق امتحان شفاهی و پرسشنامه فرم کوتاه محقق ساخته ارزیابی شد. نتایج نشان داد که برای تمامی متغیرهای مورد مطالعه، بهبود معنادار در گروه آزمایش بوجود آمده بود (P<0.05). پیشنهاد می گردد تا جهت رسیدن به اهداف آموزشی تربیت بدنی (روانی حرکتی، شناختی و عاطفی)، در مدارس دخترانه مقطع متوسطه دوم که از امکانات ورزشی مناسبی برخوردار نیستند؛ با استفاده از خلاقیت، روش های تمرینی و تدریسی را طراحی کرد که بتوانند منجر به کسب نتایج مطلوب شود.

    کلیدواژگان: ورزش مدارس، روش تدریس، تربیت بدنی، نوآوری در تدریس، اهداف آموزشی
  • زینب رزمجویی *، علیرضا رحمانی صفحات 34-44

    مقاله حاضر به بررسی منابع یادگیری در حوزه تعلیم و تربیت می پردازد. یادگیری به عنوان عنصر مهمی در توسعه دانش و مهارت ها و قدرت های فردی و اجتماعی افراد تاکید دارد. منابع یادگیری به عنوان ابزارها و منابعی که در فرایند یادگیری و آموزش استفاده می شوند، بسیار مهم و حایز اهمیت است. با توجه به چالش های جدیدی که در تعلیم و تربیت در قرن بیست و یکم به وجود آمده است، تحقق ایده یاد دادن و آموزش راهکاری برای حل این چالش ها محسوب می شود. مقاله بررسی می کند که درک نحوه یادگیری و منابع مورد نیاز برای آن به تصمیم گیری ها درباره روش های آموزش و یادگیری تاثیرگذار است. علاوه بر این، مقاله به تغییرات در رویکردهای آموزش و یادگیری در عصر حاضر می پردازد و نقش معلم را به عنوان همراه و راهنما در مسیر یادگیری دانش آموزان مورد بررسی قرار می دهد. هدف اصلی ما در این مقاله، بررسی منابع یادگیری در تعلیم و تربیت می باشد. نگارنده معتقد است که با مطالعه این مقاله، می توانید تجارب یادگیری مبتنی بر کاربرد منابع مختلف را طراحی کنید و روش های موثر برای یاددهی و یادگیری را در محیط آموزشی خود پیاده سازی کنید.

    کلیدواژگان: یادگیری، منابع یادگیری، تعلیم و تربیت، آموزش و پرورش، آموزش
  • شیوا اسمعیلی هیبت بگلو *، زهرا متقی نعمت اباد، فاطمه سلمانی کرگان، خدیجه عبدالهی صفحات 45-58

    هدف این مقاله، بررسی تطبیقی کتاب دستور زبان فارسی پنج استاد با کتاب دستور زبان فارسی خیامپور می باشد که با روش کتابخانه ای-توصیفی انجام شده است. در این مقاله، نگارندگان سعی بر این داشته اند که وجوه تمایز و تشابه میان نظرات این دستورنگاران را روشن نمایند و مباحث و مطالب دستوری را که آنان مطرح ساخته اند با یکدیگر مقایسه کنند. همچنین توضیح مختصری در مورد کلیت این دو کتاب، در صدر مطالب جای گرفته و پس از آن به مبحث صرفی دستور زبان پرداخته شده است. این بخش، از تقسیم کلمات در دستور زبان آغاز شده و از اختلاف آرا دستورنگاران دراین خصوص به طور مفصل سخن گفته شده است. سپس به اسم ، فعل، صفت، ضمیر و دیگر عناصر دستوری پرداخته شده است. دراین موارد فوق، اختلاف نظرها بررسی شده و نگارندگان مباحثی را که در آن اختلاف نظری وجود نداشته، به شکل کوتاه و گذرا واکاوی کرده اند. اهمیت موضوع این پژوهش از آنجایی است که دستورزبان فن درست گفتن و درست نوشتن است و پایه زبان آموزی در تمام زبان ها.

    کلیدواژگان: دستور، پنج استاد، خیام پور، زبان فارسی، تحلیل و مقایسه
  • حدیث عباسی فر * صفحات 59-67

    در مورد انگیزش تعاریف متعددی به عمل آمده است اما جامع ترین تعریفی که از انگیزش می توانیم ارایه بدهیم این است که انگیزش ایجاد کننده و هدایت کننده یک رفتار می باشد. انگیزه و انگیزش هر دو غالبا به صورت مترادف به کار می روند اما چه بسا انگیزه نسبت به انگیزش دقیق تر است و محرکه اصلی افراد برای حرکت به سمت اهدافشان می باشد. انگیزه به عنوان یک پیش نیاز برای یادگیری بسیار ضروری می باشد و تاثیر انگیزه بر یادگیری کاملا مشهود و آشکار است. از این رو اگر دانش آموزان یک کلاس به درسی که توسط معلم آموزش داده می شود علاقه داشته باشند و انگیزه لازم را برای یادگیری درس مورد نظر داشته باشند، عمل یادگیری در دانش آموزان به نحو احسن انجام خواهد گرفت و به راحتی در اذهان دانش آموزان ماندگار خواهد شد.

    کلیدواژگان: انگیزه، انگیزش، محرکه اصلی، ماندگاری یادگیری، علاقه مندی
  • فرزاد سنجری میجانی * صفحات 68-82
    هدف

    خلاقیت مهم ترین وجه زندگی است و اهمیت آن به ویژه در دوران ابتدایی روز به روز درحال افزایش است. باتوجه به اینکه تحولات جهانی امروز لحظه ای رخ می دهند، سرعت تغییرات شتابان درحال افزایش است. این انسان های خلاق هستند که می توانند همراه این جریان باشند. بنابراین وقتی کودکانی خلاق داشته باشیم؛ در آینده موفق خواهند بود. کسب و کار و درآمد و شغل در آینده بدون خلاقیت معنا نخواهد داشت. بازی، یکی از روش های ارتقای این مهارت در دانش آموزان ابتدایی است. بازی، جهان طبیعی کودک است و اجازه می دهد تا کودک از خلاقیت خود استفاده نماید.

    روش تحقیق: 

    ما در این مقاله بعد از بررسی و تحلیل یافته های مقالات، کتب و پایگاه های اینترنتی به صورت توصیفی به جمع آوری مطالب و بیان آن ها پرداخته ایم.

    یافته ها

    ابتدا به توضیح مفهوم خلاقیت، بازی، بازی های آموزشی، بازی های رایانه ای و بازی درمانی پرداخته و سپس مطالبی درمورد عوامل موثر بر خلاقیت و تاثیرات هر یک از انواع بازی بر پرورش مهارت خلاقیت دانش آموزان را ذکر کرده ایم.

    بحث و نتیجه گیری

    نتایج بررسی ها حاکی از آن است که بازی مناسب ترین راه برای بروز و رشد استعدادهای دانش آموزان به شمار می رود و نقش بازی در پرورش خلاقیت کودکان قابل انکار نیست. در فرآیند بازی چون دانش آموز با وسایل و روش های مختلف آشنا شده و مدام درگیر طراحی، تولید و اصلاح است؛ باعث بهبود قدرت خلاقیت در فرد خواهد شد.

    کلیدواژگان: بازی آموزشی، بازی رایانه ای، خلاقیت، بازی درمانی، دانش آموزان
  • حسین علی عباس * صفحات 83-100

    شاعران عارف برای بیان مفاهیم عمیق عرفانی و عاطفی خود ناگزیر با بالابردن ظرفیت زبانی به هنجار شکنی و استفاده از نماد روی می آورند که نماد حیوانی از جمله آن است. حیوانات از گذشته های بسیار دور تاکنون، در زندگی انسان نقشی بسزا و جایگاهی بی بدیل داشته اند. آن ها بسیاری از صفات اخلاقی وویژگی های انسانی چون ذکاوت، شجاعت، حمایت، حماقت، محبت، کینه توزی و... را با خود به همراه دارند. این مساله جان مایه ای برای گزینش حیوانات به عنوان نماد شده است. آدمیان از روزگار گذشته تا به امروز در پی راهی بوده اند آسان تا بتوانند مفاهیم انتزاعی وخصلت های اخلاقی را در قالبی عینی و آشکار به منصه ظهور بگذارند. انتخاب نماد این آرزوی دیرینه بشر را جامه عمل پوشانیده است .

    کلیدواژگان: حافظ شیرازی، شخصیت حیوانی، پرندگان، ادبیات فارسی
  • مریم طاهری، فائزه دلقندی * صفحات 101-119
    هدف

    پژوهش حاضر مهم ترین مدلهای بلوغ مطرح در حوزه فناوری اطلاعات و مدیریت دانش در علم اطلاع دانش شناسی مورد مطالعه قرار می دهد. این پژوهش به مقایسه بلوغ فناوری اطلاعات با مدیریت دانش در علم اطلاع شناسی که برای اندازه گیری بلوغ فناوری اطلاعات در سازمانهای ایرانی و کتابخانه ها به شیوه مدل بلوغ مرحله ای نولان در سازمانهای ایرانی مورد کاوی پژوهشگاه فناوری ارتباطات و اطلاعات پیشنهاد می گردد.

    روش شناسی:

     روش پژوهش بصورت توصیفی-پیمایشی بوده است. ابزار جمع اوری داده های پیمایشی بر مبنای نوع نمونه گیری تصادفی و ارایه پرسشنامه ساختاریافته بوده است. در این پژوهش با نمونه گیری از روش مورگان با تعداد 58 مولفه برای مقایسه بلوغ فناوری اطلاعات و مدیریت دانش در علم اطلاع و دانش شناسی را در پژوهشگاه فناوری ارتباطات و اطلاعات و سایر سازمانها مورد ارزیابی قرار گرفت. معیار تجزیه و تحلیل پیمایشی بر طرح سیستماتیک استفاده شده، جهت سنجش پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شده است.

    یافته ها

    این آزمون با اطمینان 95 درصد و خطای 5 درصد انجام شده است. اطلاعات 32مولفه در سطح پایین تر از میانگین و در سطح 1 بلوغ آگاهی قرار دارند. و همچنین مولفه بلوغ در 26گروه همسان دسته بندی شده اند. گروه در سطح بالاتر از میانگین و در سطح 3 بلوغ فعال قرار دارند. . برای تایید پایایی پرسشنامه نیز محاسبه آلفای کرونباخ انجام گرفت که مقدار آن 30 % بدست آمد و پایایی پرسشنامه تایید شد. درتحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSS نسخه 00 و Excel استفاده شد. پس از محاسبه میانگین اهمیت هر یک از مولفه ها و سطح ها، سطح 2 به عنوان سطح منتخب تعیین شدند.

    نتیجه گیری

    این آزمون مولفه ها به سه دسته کمتر از میانگین معنادار، در حدود میانگین بی معنا و بیش از میانگین معنادار دسته بندی شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که پژوهشگاه فناوری ارتباطات و اطلاعات از نظر بلوغ در سطح دو آگاهیقرار دارد که شیوه مرحله ای نولان برای این سازمانها مناسب ترین می باشد.

    کلیدواژگان: مدل بلوغ مفهومی، حاکمیت فناوری اطلاعات و مدیریت دانش، مدل بلوغ فناوری اطلاعات در علم اطلاع شناسی و دانش شناسی، روش مرحله ای نولان
  • محمدرضا شهیدی پاک * صفحات 129-138

    شهر اسلامی از مفاهیم کاربردی تمدن در قرون وسطی است که بخش عظیمی از جهان شاهد شکل گیری گسترده شهرهای اسلامی بود. ظهور اسلام موجب انقلاب در شهرسازی و مرحله ای اساسی تکامل آرمانی در تاریخ شهرسازی جهانی است . تحولات ابتدایی شهرسازی در آمایش سرزمین مدینه با ایجاد موسسات تمدنی به وسیله پیامبر (ص) موجب پیدایش نخستین نمونه آرمانشهر اسلامی گردید. وقف و حسبه دو رکن اصلی تشکیلات اسلامی ، از عوامل پیش برد و حفظ نهضت شهرسازی در دوره اسلامی و نقش اساسی در حفظ محیط زیست انسانی و تداوم فرهنگ و تمدن اسلامی داشته است . مبانی نظری آرمان شهر اسلامی در متون مقدس اسلامی در سطح گستردهای مطرح شده است . اما اینکه شهرهای اسلامی چه مقدار به آرمان شهر اسلامی نزدیک شده اند از مسایلی است که همواره موجب انجام تحقیقاتی گردیده که زمینه پیدایش آرمان شهر اسلامی را ممکن است فراهم سازد.

    کلیدواژگان: مدینه النبی، ابن الرامی، وقفیه ربع رشیدی، تشکیلات اداری شهر اسلامی، مستشرقان و شهر اسلامی
  • عرفان اصلانیان راد *، مصطفی قادری صفحات 139-157

    در طول دهه گذشته، فناوری های وب کویست به طور گسترده توسط معلمان تاریخ برای ادغام فناوری در آموزش استفاده شده است. اخیرا مربیان معلم مدل وب کویست را با دانشجومعلمان تاریخ به منظور توسعه مهارت های ادغام فناوری مشابه آنچه در مدارس روزمره استفاده می شود، به کار برده اند. داربست سازی که برای حمایت از کسب تدریجی دانش و مهارت ها استفاده می شود، ممکن است به دانشجومعلمان تاریخ کمک کند تا مفروضات اساسی را بهتر درک کنند و امکان سنجی فناوری های وب کویست را برای تدریس خود ارزیابی کنند. این تحقیق به منظور بررسی ادغام فناوری های وب کویست در آموزش دانشجومعلمان تاریخ با استفاده از شیوه پژوهش داده کاوی اسنادی صورت گرفت، از این جهت در زمره پژوهش های توصیفی تحلیلی طبقه بندی شد. بر اساس مروری بر تحقیقات موجود در حوزه وب کویست و داربست سازی در برنامه درسی تاریخ، این مقاله راهنمایی برای طراحی داربست سازی وب کویست دانشجو معلمان را ارایه داد و چالش ها را برای اجرای آینده شناسایی نمود. نتایج نشان داد در حالی که تحقیقات قابل توجهی در مورد طراحی وب کویست معلمان انجام شده، و رشد فناوری های وب کویست در آموزش دانشجو معلمان غیرقابل انکار است، مطالعات بیشتری برای شناسایی هر دو بعد تحقیقات موجود که به اندازه کافی از فعالیت آگاهی بدهد و همچنین بعد نیازهای منحصر به فرد که باید مورد توجه قرار گیرد، مورد نیاز است. تحقیقات تجربی در مورد این مسایل و موضوعات مرتبط باید شواهد ارزشمندی را برای راهنمایی محققان و مربیان معلم در آماده سازی بهتر دانشجومعلمان برای طراحی و همچنین ادغام فناوری های وب کویست در فعالیت های آموزشی و یادگیری کلاس درس آن ها ارایه دهد.

    کلیدواژگان: فناوری های وب کوئست، داربست سازی، دانشجومعلمان، آموزش تاریخ
|
  • MohammadAli Ghaderi Pages 1-10

    "TAJARRI" is generally said to be a situation where the perpetrator commits a crime and a sin with knowledge and discretion, but after the intention is implemented, the incompatibility of the action and the result with the intention of the perpetrator is discovered; As a result, he committed an act that was not a crime. The subject of "TAJARRI" is one of the important subjects in the science of law and the principles of jurisprudence. However, due to the multifacetedness of this debate, there are differences in the views of scholars regarding whether this issue is included under the questions and issues of which science, although it has often been examined in the science of the principles of jurisprudence. This issue becomes important because sometimes the legal and fundamental view of moral or theological issues and vice versa leads to incorrect results. Therefore, it is important that every issue is evaluated with the correct approach and analyzed from the perspective of related scientific expertise. In this research, which was carried out in a descriptive-analytical way, while explaining the dimensions of the "TAJARRI" issue, we found that: However, this issue is jurisprudence or jurisprudential rules from the point of view of sanctity and lack of it, but from the aspect of including the evidences of sanctity on "TAJARRI" it is in the position of the science of principles of jurisprudence. Regarding the entitlement of Aqab Mozhri, although the appearances indicate that the discussion is "theological", but according to the evidence presented, it is not a "theological" issue and it is raised about the science of principles; But the ugly topic of "TAJARRI" is one of the "theological" topics.

    Keywords: TAJARRI, law, jurisprudence, rules of jurisprudence, theology, the nature ofscience, the subject of science
  • Mohammadreza Shahidipak * Pages 120-127

    This article is about Edward Brown's four speeches in 1920-1921, an English doctor, about Islamic medicine, which was edited and translated into Farsi and published as book by him.He started his first speech by expressing greatness of phenomenon of Islamic medicine and says: I was given honor to define position and place of Islamic medicine in history, and he says that this is a difficult task. meaning of Islamic medicine in his own view and wrot : principles and opinions of Islamic medicine are compiled in Arabic language books. "It is said that most of their authors are Greek and a few Iranians, Indians and Syrians have added appendices to them. And they introduced best example of ancient science and culture to world." In his lectures, Brown reflects research of Islamic medicine in Europe with detailed documentation and works of about twenty orientalists in Islamic from Renaissance to 20th century. He has very colorfully expressed role of Iranian element in evolution of Islamic medicine from Iran. And he has emphasized practicality and realism of Islamic medicine. And he has expressed role of physical transmission and evolutionary development of Islamic medicine in medical knowledge from ancient period and innovation and in medical experiences. He started by mentioning stage of translation from Greece and finally explained character of three Iranian physicians of Islamic civilization who wrote, in Persian.Finally, he returned to East again and introduced several Persian physicians and writers of Islamic civilization of Seljukids, Khwarazmshahi, Ilkhanids, Safavid, and Qjar dynasty(1796-1925 ) eras and their works. has covered Brown's hypothesis is that phenomenon of medicine in Middle Ages, called Islamic medicine, not Arabic, has a physical and shameful position in history. In fourth lecture, he criticized himself this hypothesis and said: it is very difficult to prove and still needs research in sources. first Islamic medicine and Latin translations are sources of Islamic medicine in early renaissance.

    Keywords: Orientalist, Brown, Medicine, medieval, Islamic Civilazation